Công đồng Kẻ Sở năm 1912.

 

(« Mấy điều công đồng Kẻ Sở truyền », trong Thư chung địa phận Thanh. Quyển thứ hai. Hongkong, Imprimerie de la Société des Missions Étrangères, 1920, trang 442-446)

 

1.           Ṭa công đồng đă định các người nhà mụ annam về ḍng chị em mến câu rút và ḍng Ba ông thánh Duminhgô, khi đọc kinh làm việc phần linh hồn trong nhà nguyện nhà mụ, và khi ra nhà thờ, phải đội khăn trùm đầu. Những người đă vào sổ nhà mụ rồi th́ dùng khăn mùi thâm, những kẻ mới nhận hăy c̣n đang thử, th́ đội khăn trùm trắng.

2.           Công đồng Kẻ Sặt đă truyền cho các cụ xứ phải chỉ một nơi riêng cho chị em nhà mụ trong nhà thờ ; vậy các chị em phải cứ nơi đă chỉ, đừng nhận nơi khác làm chi.

3.           Các nơi có giữ Ḿnh Thánh trong nhà thờ, th́ những người nhà mụ bản cuốc phải cứ giờ nào tiện, mà hằng ngày đến chầu Ḿnh Thánh chung vuối nhau.

4.           Khi sai các chị em nhà mụ đi t́m và rửa tội trẻ ngoại đạo, hay là đi bán thuốc, th́ phải cắt hai người đi vuối nhau, là những người đạo đức, chắc chắn, và phải có ít là một người được bốn mươi tuổi trở lên, cứ như chính luật phép nhà ḍng nữ ấy dạy.

5.           Trong những người bổn đạo đi rửa tội cho kẻ ngoại, hoặc có ai nộp sổ ḿnh rửa tội cho chị em nhà mụ biên nhận, th́ chị em hăy ư tứ kẻo mắc mưu gian, là hăy tŕnh cẩn thận vuối cụ xứ, cho được rơ người đi rửa tội ấy có phải là người chắc chắn đáng tin, và có thuộc đủ điều mà rửa tội cho phải phép hay chăng.

6.           Dịp tết đầu năm mới, các người nhà mụ annam không được đi tết ai, hoặc đi riêng, hoặc đi thay mặt cả nhà mụ cũng cấm ; chỉ trừ nguyên bề trên, cố parôcô và cụ chính xứ mà thôi.

7.           Các người nhà mụ phải học chữ nôm latinh, gọi là cuốc ngữ, kẻ c̣n ít tuổi phải siêng năng chăm chút cho chóng thuộc ; kẻ có tuổi cũng phải học tùy sức ḿnh, để mà xem trơn được các thứ sách đạo, sách đời có ích cho ḿnh.

8.           Cấm các chị em nhà mụ nam không được vào quá cổng ngăn nhà xứ bao giờ, và không được dọn dẹp, sắm sửa đồ lễ giúp riêng thày cả và kẻ giảng. C̣n về sự nhà tràng nhà xứ mượn người nhà mụ mua đồ dùng chung trong nhà, khi thật có lẽ cần, song c̣n phải ư tứ, mới được.

9.           Kẻ giảng và người nhà Đức Chúa Lời không được vào trong nhà mụ ; lại trừ một thày cả coi sóc riêng các chị em, đừng có thày cả nào khác đến nơi ấy, đừng kể khi có sự cần, và chốc ấy thày cả phải đem người khác đi vuối ḿnh.

10.      Chẳng hề nên kể nhà mụ là như nhà chứa những người đàn bà hư thân, những đứa con gái đang phải sự cheo leo, hay là những người nữ giở giang. - Dẫu vậy nên ước ao chớ ǵ mỗi một nhà mụ liệu được một nơi biệt riêng ra, để hoặc có gặp thứ người đàn bà ấy, th́ cho nó nương nhờ đấy, cùng cắt một người chị em đạo đức sốt sắng xem sóc nó.

11.      Cứ sự thường không nên nhận đứa nào chưa chẵn mười lăm tuổi vào nhà mụ. Lại khi khi đă được 18 tuổi và đă chịu thử cẩn thận ít là lót một năm, th́ mới được biên tên vào sổ nhà mụ. – Ví dù có địa phận nào xưa nay đă quen thử lâu năm hơn, và giăn ra đến khi có nhiều tuổi hơn mới cho người đă nhận vào nhà mụ mặc áo ḍng nữ, cùng biên tên kẻ ấy vào sổ, hay là mới cho khấn vào ḍng, th́ cứ giữ thói quen ấy.

12.      Ṭa công đồng hết ḷng ước ao cho các chị em nhà mụ được chuyên tập dấn dần về việc coi sóc các tràng nữ nhi ấu học. – Lại khuyên chị em mở tràng trong nhà mụ, để tập tành cho trẻ nữ biết làm các việc đàn bà hằng ngày phải lo trong cửa nhà, như là may vá, thêu dệt và nhiều việc khác như vậy, nhất là để dạy đỗ chỉ dẫn chúng nó ăn ở ăn nói cho có nết na, đạo đức, tề nhường.

13.      Các thày cả phải ra sức lo liệu cho các người nhà mụ thuộc về quyền ḿnh coi sóc hằng năm được cấm pḥng chung vuối nhau. – Trong tuần cấm pḥng ấy, miễn là không sinh ra thiệt hại ǵ về phần linh hồn cho bổn đạo hàng xứ, th́ thày cả được phép làm lễ trong nhà nguyện nhà mụ.

14.      Thày cả coi sóc nhà mụ cũng phải lo liệu tùy sức ḿnh mà dạy tập các chị em về sự giữ ḿnh ở lặng, về cách ăn ở cùng các nhân đức xứng vuối người nhà ḍng. Thỉnh thoảng tùy tiện, thí dụ ngày cấm pḥng riêng hằng tháng cũng nên giảng giải các điều ấy. – Nhất là phải khuyên bảo gióng giả các chị em về sự năng chịu lễ, là chịu mỗi tuần lễ năm ba ngày, hay là chịu lễ hằng ngày khi đă lĩnh ư cha linh hồn. – Sau nữa Ṭa công đồng ước ao chớ ǵ các người nhà mụ tập tành và tấn tới đàng nhân đức lọn lành đủ cho được khấn tạm ba điều quen khấn trong nhà ḍng.

15.      Công đồng noi theo luật phép nhà mụ, nhà ḍng, th́ cấm nhặt các chị em không được giữ tiền nong làm của tư, hay là buôn bán riêng. Song le phép công bằng cũng buộc nhà mụ, nhà ḍng phải chịu phí tổn mà liệu cho các chị em, khi c̣n khỏe được đủ của ăn áo mặc, và khi phải bệnh được thuốc the mà chữa. Như thế các người nhà mụ khi mạnh khỏe, th́ tất lực liệu ích chung, và khi ốm yếu th́ nhờ của chung mà lấy sức lại.

16.      Khi đưa xác người nhà mụ đă qua đời, thày cả phải giữ cặn kẽ những điều sách các phép dạy. Và lại đâu có thói quen, th́ cụ xứ nên thu xếp mọi sự vuối quan viên đàn anh trong làng để giảm bớt phí tổn cho ra mực vừa phải. – Các nơi có thể liệu được, nhà mụ phải tậu đất làm vườn thánh. Ví dụ đă có vườn thánh chung rồi, th́ phải chỉ một nơi riêng trong vườn thánh ấy để táng xác người nhà mụ, cho lọn lời rằng : « Sống đă hợp làm một vuối nhau, chết cũng chẳng ĺa bỏ ».

17.      Bà mụ không nên vay hay là cho ai vay lúa thóc tiền nong, khi chưa có phép thày cả coi sóc nhà mụ ban cho.

(Công đồng Kẻ Sở, Phần thứ I, Đoạn V, 4).

 

<< >>