Lời giới
thiệu :
Trong bản thảo tựa đề « T́m hiểu
về đức cha Lambert de
Nay, sau những t́m kiếm đôi khi hơi vất
vả, tôi hân hạnh gửi cho các chị em Mến Thánh Giá
một chút khám phá của tôi về linh mục Simon Hallé
như sau.
Linh Mục Simon
Hallé (1602-1672)
Tiểu sử.
Cha Simon
Hallé là người Paris. Ngài xin vào tu ḍng Bé Mọn, ngày 14
tháng Chín năm 1622, lúc vừa đúng 20 tuổi. Tu viện
Ni-gê-on nơi ngài gia nhập là một trong những tu viện
đầu tiên nhất của ḍng Bé Mọn trên đất
Pháp, tại Paris, thành lập từ những năm đầu
thế kỷ thứ 16. (Tu viện này c̣n mang tên là tu viện
Chaillot hay Passy).
Tại
đây, trong đời sống tu tŕ, ngài bắt đầu
thực hành đường nhân đức bằng việc
hăm ḿnh thể xác, bởi v́ người đương thời
vốn coi xác thịt là kẻ thù của mọi nhân đức.
Ngài khắc phục con người xác thịt ḿnh bằng
chay tịnh : ngoài những ngày phải giữ chay do luật
ḍng đă định, ngài c̣n thường xuyên tự ư giữ
thêm những ngày chay tịnh khác nữa. Vào những ngày
đó, ngài chỉ dùng bánh ḿ và nước lạnh mà thôi.
Ngài yêu
mến khổ nhục và việc từ bỏ ḿnh đến
độ xem ra như ngài lấy làm vui thú khi bỏ quên
được chính con người ḿnh. Ngài ít nói, nhưng
khi nói th́ rất nhă nhặn. Bởi đó, ngài thu phục
được mọi nhân tâm và mọi người đều
cảm thấy ngài là một người thân thương
và dễ mến.
Ḷng
đạo đức của ngài đặt trọn vào việc
cầu nguyện và chiêm niệm những sự thiêng liêng,
ngày cũng như đêm, với tâm hồn đầy lửa
sốt mến. Do vậy, nơi các giáo hữu và nơi các
tu sĩ đồng ḍng, ngài được tiếng là thánh
thiện mà mọi người đều lấy ngài làm
gương mẫu đức trong sạch.
Ngài có
ḷng tŕu mến tôn sùng Đức Trinh Nữ Mẹ Thiên Chúa
(Virgina Deipara), Thánh Giuse đấng rất trong sạch và
Thánh Phanxicô đệ Paola, đấng thánh sáng lập ḍng
Bé Mọn.
Ngài
đă là linh mục giải tội cuối đời của
cha Pierre Moreau, linh mục ḍng Bé Mọn, chết trong
hương thơm thánh thiện đạo đức
năm 1626 tại Soissons (Pháp). Cứ theo chứng từ của
tác giả cuốn sách « Diarium Patrum Minorum… », cha René Thuillier, th́ xem ra cha Simon Hallé có ḷng tôn
kính và yêu mến đặc biệt vị tu sĩ linh mục
thánh thiện này. Cha Pierre Moreau (1552-1626), trước khi xin
gia nhập ḍng Bé Mọn, là một luật sư giầu có
và nổi tiếng tài giỏi. Cha có ḷng say mến Chúa Giêsu
Khổ Nạn và thánh phụ Phanxicô đệ Paola. Năm lần
liên tiếp, cha được chọn làm bề trên tu viện
của ḍng tại phành phố Soissons, và được
chính đức vua Louis XIII cùng linh mục giải tội của
đức vua là cha Arnoult ḍng Tên đích thân đến tu viện
thăm viếng. Cha Simon Hallé có nhiều đêm đă thức
trắng cầu nguyện bên nấm mộ của ngài.
Tinh thần
hăm ḿnh hy sinh của cha Simon Hallé thể hiện ra bên ngoài
qua y phục khiêm tốn và nơi các đồ dùng nghèo nàn của
ngài. Không bao giờ ngài tỏ ra ngần ngại trước
những công việc hèn hạ, khổ nhục. Không bao giờ
ngài từ chối một phận vụ nào mà không thi hành với
trọn tâm t́nh bên trong. Ngài không hề mỏi mệt khi t́m
nâng đỡ những ai hoạn nạn, giúp đỡ ai bệnh
tật, chỉ đường cho kẻ sai lạc, d́u dắt
những ai thống hối trở lại và hoàn thiện những
kẻ công chính.
Ngài qua
đời tại kinh đô Paris ngày 10 tháng Hai năm 1672
(Contigit 4 Idus Februarii anni 1672) sau một cơn bệnh sốt
ác nghiệt liên tục. Trước mặt người
đời, ngài đă đạt tới chiến thắng
sau cùng qua một cuộc đời rất mực thánh thiện.
Sử
gia của ḍng Bé mọn và cũng là người đồng
thời với cha Simon Hallé, linh mục René Thuillier, đă
để lại chứng từ trong tác phẩm nổi tiếng
của ngài với câu : « Cha Simon Hallé là người
xứng đáng được trân trọng tưởng nhớ
và là người chói ngời nhân đức. Ngài đă lên trời
như một cột khói trộn lẫn mộc dược
với hương thơm, tựa như những nhân đức
hy sinh đền tội và hăm ḿnh nơi ngài vậy ».
Linh hướng
của đức cha Lambert.
Với
ai biết rằng cha Simon Hallé đă là linh hướng của
Đức cha Lambert de
Hiện
nay, chúng ta c̣n có thể đọc được 3 lá
thư của Đức cha Lambert gửi cho cha linh hướng
Simon Hallé của ngài : lá đầu tiên trên đường
sang Viễn Đông và hai lá sau lúc Đức cha ở Xiêm La.
Lá
thư đầu tiên trên đường sang Viễn
Đông, viết ngày 15/3/1661 tại Babylone, đă được
đăng trên báo « Echos de
Lá
thư viết ngày 28/10/1663 và lá thư viết năm 1664, tại
Xiêm La, nằm trong Kho Thư Văn của Hội Thừa
Sai Paris (bản sao) : tập 121, trang 554-555 và trang 592-593.
(Hai lá thư này, bằng nguyên bản Pháp ngữ thế kỷ
17, chúng tôi cũng đă phổ biến cho Nhóm Nghiên Cứu
Linh Đạo của các ḍng Mến Thánh Giá tại thành phố
Hồ Chí Minh vào tháng Bảy 1999).
Việc t́m hiểu.
T́m hiểu
về linh mục Simon Hallé, chúng ta gặp ít nhiều khó
khăn v́ chính ngài đă không xuất bản sách vở nào và
v́ ḍng Bé Mọn giờ không c̣n hiện diện phong phú
như xưa nữa.
Suốt
gần 400 trang của tác phẩm nổi tiếng nghiên cứu
về ḍng Bé Mọn thế kỷ 17 tại Pháp (« The
Order of Minims in Seveteenth-Century France », The Hague 1967)
(« Ḍng các tu sĩ Bé Mọn vào thế kỷ 17 tại
Pháp » ), tác giả P.J.S. Whitmore
đă không hề nhắc đến cha Simon Hallé một lần
nào.
Các tác
giả khác đă có bài viết về đức cha Lambert de
Chứng
từ đầu tiên về ngài, phải kể đến
linh mục ḍng Bé Mọn là tác giả René Thuillier với tác
phẩm tiếng la-tinh : « Diarium patrum, fratrum et sororum
Ordinis Minimorum Provinciae Franciae, sive Parisiensis, qui religiosè obierunt
ab anno 1506 ad annum 1700 » (« Nhật kư các cha, các thầy và
các nữ tu Ḍng Bé Mọn tỉnh ḍng Pháp hay Paris, đă qua
đời một cách lành thánh từ năm 1506 đến
năm 1700 ») (2 tập) xuất bản năm 1709 tại
Paris. (Hiện nay Thư Viện Quốc Gia của Pháp
(Tolbiac) c̣n giữ được một bản, mă số :
4-LD25-10. May thay, tác phẩm này đă được in lại
năm 1995 tại Thụy Sĩ). Tuy nhiên, chúng ta cũng chỉ
có được quăng 30 ḍng về cha Simon Hallé trong tác phẩm
gồm trên 600 trang này.
Sau cùng,
trong kho lưu trữ sử liệu của tỉnh
Seine-Maritime ở Pháp, chúng ta t́m lại được chút dấu
vết của ngài qua ghi chú : « Cha Simon Hallé từ trần
năm 1672 » (Registre 39H6 : « Necrologium Provinciae Franciae
Sacri Ordinis Minimorum Anno 1702… »).
Ḍng Mến Thánh
Giá.
Chúng ta
không hy vọng ǵ hơn là sẽ có tác giả nói về cha
Simon Hallé một cách thỏa măn hơn sự hiểu biết
của chúng ta ngày hôm nay. Điều này thực quan hệ
và ích lợi cho những ai muốn t́m hiểu về đấng
sáng lập ḍng Mến Thánh Giá, v́ theo thiển ư chúng tôi,
đức cha Lambert de
Có lẽ
chúng ta phải đồng ư với tác giả Bernard
Jacqueline (là giám mục, nguyên khâm sứ Ṭa Thánh tại Maroc)
trong bài « L’esprit missionnaire chez Mgr Lambert de
Điều
khó mà phủ nhận được là đức cha rất
mến chuộng tinh thần tu đức nơi ḍng Bé Mọn.
Chẳng những ngài đă gia nhập ḍng này dưới
h́nh thức Ḍng Ba, và thiết tha muốn giữ luật
ḍng này trọn đời. Hơn nữa, khi đă đến
nơi được Toà Thánh sai đi là xứ Xiêm La, trong
nỗi khao khát và lo lắng việc truyền giáo, vào năm
1663, đức cha đă xin ḍng Bé Mọn gửi những tu
sĩ của ḍng này sang với ngài. Tại sao ngài đă
không xin tu sĩ những ḍng khác như ḍng của thánh Jean
Eudes mà ngài đă rất gần gũi, hoặc ḍng Vinh
Sơn mà ngài không xa lạ ǵ, hoặc các cha Xuân Bích của
linh mục Jean-Jacques Olier mà ngài đă quen biết khi c̣n ở
Paris ? Việc ngài xin các tu sĩ ḍng Bé Mọn cộng
tác với ngài trong việc truyền giáo tại Đông Nam Á
xác nhận ḷng mộ mến và tin tưởng của ngài
đối với tinh thần và giá trị của ḍng này
(xem : « F.Giry : La règle du Tiers Ordre des Minimes, Paris
1697 »). Vào năm 1663, sau khi đă sai cha Jacques de Bourges trở
về Au Châu, ngài viết cho cha linh hướng Simon Hallé,
ngày 28/10, rằng : « Con nhận định t́nh trạng
là chúng con phải bỏ ra 4 năm trời nếu như một
vài tu sĩ trong ḍng của cha có ḷng muốn theo cha ấy
(Jacques de Bourges) khi ngài trở lại đây mà tiêu hao cuộc
đời cùng chúng con ; họ (cần) có ơn Chúa ban về
việc (truyền giáo) này và được sự chấp
thuận của các bề trên của họ và cũng là bề
trên của con với tư cách con là tu sĩ đồng
Ḍng Ba của thánh Phanxicô đệ Paola vinh hiển. Họ
sẽ được tiếp đón rất ân cần.
Người ta sẽ lo cho họ mọi thứ cần thiết
về việc đi lại cũng như sinh sống ,
và con có thể bảo đảm với cha rằng chúng con
sẽ tŕu mến họ như những anh em đích thực
của chúng con vậy ».
Để
kết thúc bài viết này, chúng tôi xin trích và dịch một
câu trong thư của đức cha Lambert de
Chớ
ǵ từ trong ḷng sâu của ḿnh, mỗi nữ tu Mến
Thánh Giá đều biết đón nhận và vâng phục
đức cha Lambert de
Mùa Vọng 1999,
Toulouse - France
P.J.D.